Thoái hóa cột sống – bệnh lý phát sinh do hệ xương khớp lão hóa khi tuổi tác càng cao. Bệnh lý gây ra nhiều khó khăn về vận động, làm việc, từ đó làm giảm chất lượng cuộc sống. Không chỉ vậy, thoái hóa cột sống tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm đối với sức khỏe nếu người bệnh không điều trị kịp thời. Dấu hiệu nhận biết sớm bệnh thoái hóa cốt sống là gì? Cách phòng ngừa và điều trị căn bệnh này như thế nào? Chuyên gia xương khớp Chako đưa ra lời giải đáp qua thông tin dưới đây.
Bệnh thoái hóa cột sống là gì?
Khi cơ thể bước vào giai đoạn lão hóa thường sẽ kéo theo rất nhiều những căn bệnh khác nhau. Điển hình trong số đó là các căn bệnh về xương khớp. Thoái hóa cột sống là bệnh lý có diễn tiến âm thầm nhưng có thể để lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng, ảnh hưởng nặng nề đến công việc, cuộc sống của bệnh nhân.
Thoái hóa cột sống là tình trạng phần sụn khớp giữa hai đầu xương bị bào mòn dẫn tới hình thái bị thay đổi. Lúc này, phần đĩa đệm cũng sẽ bị tổn thương, hình thành nên những cơn đau nhất định. Bệnh lý thường gặp nhất là Thoái hóa cột sống thắt lưng và cột sống cổ.
Bệnh được chia làm 3 loại chính là: thoái hóa cột sống thắt lưng, cổ và ngực. Tùy từng vị trí sẽ có những biểu hiện bệnh là khác nhau.
Triệu chứng của bệnh thoái hóa cột sống
Dưới đây là biểu hiện của bệnh tương ứng với từng phần là thắt lưng, cột sống và cổ. Đối với mỗi loại sẽ có những triệu chứng riêng biệt, người bệnh cần tìm hiểu kỹ để có được biện pháp điều trị bệnh cụ thể:
Thoái hóa cột sống cổ
Ở giai đoạn đầu, thông thường các biểu hiện của bệnh còn chưa thực sự rõ ràng. Vì vậy, để chắc chắn, người bệnh vẫn nên tiến hành kiểm tra sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện ra bệnh. Một số những biểu hiện của bệnh như sau:
- Cơn đau nhức ở vùng cổ. Ngoài ra, bạn cũng có thể cảm thấy cứng cổ khi trời lạnh hoặc sau khi ngủ dậy, khó khăn khi xoay, vận động cổ. Cơn đau xuất hiện bất ngờ, có thể kéo dài vài giờ hoặc vài ngày. Đau lan sang vai, cánh tay
- Đau kéo dài gây ra tư thế vẹo cổ, sái cổ. Đau lan lên vùng đầu, vùng chẩm, vùng trán. Tê yếu, liệt bả vai, cánh tay, ngón tay, mất cảm giác ở bàn tay
- Nấc, ngáp, đau đầu, chóng mặt (thường xảy ra ở thoái hóa đốt sống cổ C1-C2)
- Có luồng điện chạy dọc từ cổ xuống xương sống, lan sang tay, ngón tay, chân, ngón chân. Triệu chứng rõ rệt hơn khi cúi cổ về phía trước
Thoái hóa cột sống ngực
Thoái hóa cột sống ngực thường có tỷ lệ mắc phải thấp hơn so với các loại dạng thoái hóa khác. Tuy nhiên, người bệnh cũng không nên chủ quan, cần tìm hiểu rõ bệnh để phòng ngừa nguy cơ gặp phải. Triệu chứng thường gặp của bệnh là:
- Cơn đau tại vùng ngực: Đau tức ngực, khó thở, đau tức vùng lưng giữa, đau dây thần kinh liên sườn, đau vùng mạn sườn.
- Khó tiêu, đại tiểu tiện không kiểm soát, rối loạn đại tiểu tiện và chức năng ruột, bàng quang
Thoái hóa cột sống thắt lưng
Thoái hóa cột sống thắt lưng là một dạng bệnh thoái hóa phổ biến nhất do vùng thắt lưng là phần phải gánh chịu một trọng lượng khá lớn từ hoạt động của cơ thể. Đay là một dạng bệnh mãn tính khi đĩa đệm và khớp bị thoái hóa. Có những người mắc bệnh liên quan đến độ tuổi không gặp bất kỳ triệu chứng nào, nhưng cũng có những bệnh nhân có triệu chứng kéo dài, sau đó biến mất.
- Đau thắt lưng khi phải vận động với cường độ mạnh hoặc ngồi một tư thế quá lâu, cứng khớp khi vừa ngủ dậy. Đau lưng liên tục trong thời gian dài, lan rộng đến hông và chân. Đau, co thắt cơ bắp.
- Khó khăn khi vận động, cúi người, vặn mình, nâng đỡ vật dụng. Yếu tay chân, tay chân kết hợp kém, đi lại khó khăn. Đau đầu, mất thăng bằng, sợ ngã.
- Mất kiểm soát ruột, bàng quang
Nguyên nhân gây bệnh thoái hóa cột sống
Bệnh có thể hình thành do rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Các nguyên nhân này được tổng hợp thành 2 nhóm chính như sau:
Nguyên nhân nguyên phát
Người càng cao tuổi càng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người trẻ. Bởi lúc đó, cơ thể cũng bước vào giai đoạn bị lão hóa dần dần. Quá trình lão hóa là quy luật không thể tránh khỏi. Tuổi cao dẫn đến những sự thay đổi trong cấu trúc cột sống như đĩa đệm mất nước, bao xơ đĩa đệm bị rách, dây chằng xơ hóa, mô sụn bị hao mòn,…
Quá trình lão hóa của cơ thể nhanh hay chậm còn phụ thuộc rất nhiều vào nhiều yếu tố khác nhau như: thói quen ăn uống sinh hoạt, quá trình hoạt động làm việc hàng ngày, nghỉ ngơi, công việc của từng người. Có những người bị bệnh từ sớm, cũng có những người tuổi cao nhưng cột sống còn chắc khỏe.
Nguyên nhân thứ phát
Những nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh thoái hóa cột sống có thể kể đến như:
- Những chấn thương trong quá trình lao động, chơi thể thao nếu không được chữa trị dứt điểm sẽ có thể để lại di chứng về sau. Cụ thể sẽ khiến sụn khớp, đĩa đệm bị tổn thương. Lâu ngày, cột sống bị giảm khả năng chịu lực, trở nên suy yếu và dần bị thoái hóa.
- Do điều kiện sống khó khăn, chế độ ăn uống không hợp lý, không đầy đủ, thiếu chất.
- Do chế độ làm việc quá sức, lao động nặng quá sớm.
- Phương pháp tập luyện thể dục, thể thao không hợp lý.
- Thường xuyên mang, vác, đẩy, kéo các vật nặng không đúng tư thế.
- Béo phì cũng là một nguyên nhân dẫn đến bệnh thoái cột sống.
- Sử dụng nhiều chất kích thích như rượu bia, thuốc lá.
Biến chứng của thoái hóa cột sống
Thoái hóa cột sống là dạng bệnh lý mãn tính và không gây nguy hiểm về tính mạng cho người bệnh. Tuy nhiên, các dạng bệnh mãn tính thường có xu hướng trầm trọng hơn theo thời gian. Nếu không được đi khám và điều trị kịp thời có thể dẫn đến những bệnh lý khác, ảnh hưởng nặng nề đến đời sống sinh hoạt và sức khỏe của bệnh nhân.
Gai cột sống
Bệnh gai cột sống là bệnh lý hình thành do thoái hóa cột sống gây nên. Khi người bệnh bị thoái hóa cột sống sẽ xuất hiện các gai xương mọc ra ngoài và hai bên của cột sống. Đây chính là sự phát triển thêm ra của xương trên đốt sống, đĩa sụn, dây chằng quanh khớp do viêm khớp cột sống, chấn thương hoặc sự lắng đọng Calci ở các dây chằng, gân tại đốt sống.
Bệnh gai cột sống hầu như không gây ra một số biểu hiện quá cụ thể nào cả. Bệnh chỉ thật sự gây những cơn đau nhức khó chịu khi mà các gai cọ xát với xương khác hoặc các phần mềm ở xung quanh như dây chằng, đặc biệt là rễ thần kinh thì sẽ gây đau vai, đau thắt lưng hoặc tê tay ở người bệnh. Khi người bệnh di chuyển, phần cổ và thắt lưng bị đau nhói đột ngột. Cơn đau tăng cường và kéo dài khi người bệnh phải vận động mạnh hoặc di chuyển. Đau sẽ giảm nhẹ và đỡ dần khi nghỉ ngơi điều dưỡng hợp lý. Bệnh gai cột sống không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng bệnh nhân cần được điều trị sớm nhất có thể để giảm bớt triệu chứng, hạn chế sự phát triển thêm của gai.
Đau dây thần kinh tọa
Một trong những biến chứng có thể gặp khác do thoái hóa cột sống gây ra là đau dây thần kinh tọa. Các cơn đau do bệnh này thường khá nghiêm trọng. Dây thần kinh tọa là dây thần kinh lớn nhất trong cơ thể chạy từ lưng dưới qua mặt sau của hai ngón chân. Người bệnh sẽ cảm thấy đau từ cột sống thắt lan sang các vị trí khác như đùi, cẳng chân, mắt cá chân, mông. Cơn đau cũng có nhiều mức độ nặng nhẹ, đau nhiều khi ho, hắt hơi, ngồi lâu.
Gù, cong vẹo cột sống
Cong vẹo cột sống ở người trưởng thành chủ yếu hình thành do tình trạng thoái hóa các khớp, đặc biệt là thoái hóa cột sống. Các cơn đau khiến cho người bệnh phải thay đổi tư thế để thích nghi, lâu dần dẫn đến ảnh hưởng về cấu trúc cột sống, gây ra vẹo cột sống. Cong vẹo cột sống ở người trưởng thành có thể gây ra nhiều triệu chứng như đau lưng và thắt lưng, cứng khớp, căng cơ,… Cong vẹo cột sống cũng có thể gây ảnh hưởng đến các bộ phận khác trong cơ thể như tim, phổi.
Điều trị thoái hóa cột sống sao cho hiệu quả?
Với mỗi một tình trạng bệnh khác nhau sẽ có những cách điều trị phù hợp. Người bệnh có thể tham khảo một số phương pháp điều trị phù hợp:
Sử dụng thuốc Tây
Thông thường, đối với các bệnh lý về xương khớp, người bệnh sẽ được chỉ định sử dụng một số loại thuốc giúp kiểm soát các triệu chứng của bệnh. Loại thuốc hay được sử dụng là thuốc giảm đau, chống viêm… Tuy nhiên, người bệnh cần có chỉ định của bác sĩ, chuyên gia để sử dụng thuốc được hợp lý thay vì tự ý sử dụng.
Châm cứu
Châm cứu là phương pháp sử dụng y học cổ truyền. Phương pháp này bắt nguồn từ Trung Quốc, xuất hiện từ lâu đời, cho tới nay vẫn luôn được sử dụng rộng rãi. Bác sĩ châm cứu sẽ sử dụng một loại kim chuyên biệt rất nhỏ và mỏng, châm vào các điểm huyệt đạo, giúp giảm sưng viêm đáng kể, từ đó giảm đau nhanh chóng. Châm cứu hỗ trợ đẩy nhanh tiến trình điều trị giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho bệnh nhân.
Vật lý trị liệu, phục hồi chức năng
Vật lý trị liệu là một trong những phương pháp điều trị an toàn, đặc biệt được sử dụng trong điều trị các loại bệnh lý liên quan tới xương khớp. Bên cạnh phương pháp dùng thuốc, bệnh nhân có thể kết hợp với một số phương pháp vật lý trị trị – phục hồi chức năng hỗ trợ quá trình điều trị như: cấy chỉ là một dạng châm cứu hiện đại, có tác dụng lâu hơn và chi phí hợp lý hơn. Các biện pháp vật lý trị liệu như nhiệt trị liệu (hồng ngoại, siêu âm, chườm nóng, ngâm suối khoáng và bùn khoáng),châm cứu, mát-xa, xoa bóp, kéo giãn cột sống, xông ngải,…
Phẫu thuật cột sống
Khi tình trạng thoái hóa cột sống đã trở nên trầm trọng hoặc phương pháp nội khoa không đáp ứng và cho hiệu quả như mong đợi thì cần thực hiện phương pháp ngoại khoa. Phẫu thuật điều trị bệnh cột sống sẽ được chỉ định trong các trường hợp bệnh nhân mắc hội chứng “đuôi ngựa”, hẹp ống sống nặng, trượt đốt sống độ 3-4, đau cột sống kéo dài trên 6 tháng.
Phòng ngừa bệnh thoái hóa cột sống
Việc ý thức phòng bệnh từ sớm có thể giúp bạn hạn chế nguy cơ mắc bệnh. Nếu không may mắc phải thì cũng giảm thiểu khả năng bị ảnh hưởng từ biến chứng của căn bệnh này. Dưới đây là 3 gợi ý giúp phòng tránh bệnh đau vai trái:
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng, đầy đủ
- Tập luyện thường xuyên
- Sử dụng thảo dược giúp phòng ngừa, cải thiện cơn đau khớp
- Thường xuyên đến kiểm tra, chẩn đoán định kỳ tại các cơ sở uy tín.
Việc sớm nhận biết các triệu chứng của bệnh mang ý nghĩa rất quan trọng đối với việc điều trị bệnh hiệu quả và lâu dài. Ngoài ra bệnh nhân cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ để thu được kết quả điều trị tốt nhất, tránh nguy cơ gặp phải những biến chứng khó lường.
Kết luận
Thoái hóa cột sống tuy không nguy hiểm nhưng để lại nhiều biến chứng nguy hiểm. Cách tốt nhất là đi khám với bác sĩ để được tư vấn điều trị sớm nhất có thể. Bạn đang băn khoăn, lo lắng về sức khỏe xương khớp, hãy liên hệ ngay với đội ngũ chuyên gia của Chako theo số Hotline: 0789.445.888 để được tư vấn hoàn toàn miễn phí.
