Xí muội là một món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ, Tết và cũng được sử dụng rộng rãi như một món ăn vặt ngon miệng. Ngoài ra, xí muội còn có tác dụng giảm đau rát cổ họng, giải cảm hiệu quả khi phối hợp với mật ong, gừng, quế và nhiều loại gia vị khác. Để hiểu rõ hơn về xí muội, cách làm và cách bảo quản, hãy cùng đọc bài viết này nhé.
Xí muội – Một món ăn truyền thống
Xí muội, hay còn được gọi là ô mai, là một món ăn quen thuộc được mọi người biết đến. Trong y học cổ truyền, xí muội đã được sử dụng như một loại thuốc từ xa xưa. Ngày nay, xí muội được sử dụng rộng rãi dưới dạng món ăn vặt hoặc làm các loại mứt, kẹo.
Xí muội được chế biến từ nhiều loại trái cây khác nhau như mơ, mận, sấu, me, cóc, khế, xoài và nhiều loại trái cây khác. Sau khi lựa chọn kỹ càng, trái cây sẽ được chế biến với các loại gia vị khác nhau để tạo ra những viên xí muội thơm ngon. Quy trình chế biến xí muội có thể thực hiện qua nhiều phương pháp như tẩm ướp, phơi khô, sấy khô và ướp muối.
Xí muội làm từ những loại trái cây nào?
Bạn đã bao giờ tò mò xem xí muội được làm từ những loại trái cây nào chưa? Trên thực tế, xí muội có thể được chế biến từ nhiều loại trái cây như mơ, mận, sấu, me, cóc, quất, đào, khế và nhiều loại trái cây khác. Trong số đó, xí muội được làm từ quả mơ là phổ biến nhất.
Quá trình chế biến xí muội thường bổ sung thêm chất phụ gia để tạo ra mùi vị đặc trưng riêng. Để có những viên xí muội thơm ngon, người ta thường chọn những loại quả tươi, không bị nát, không bị sâu. Sau đó, quả sẽ được rửa sạch, phơi khô, ướp muối và sấy. Qua nhiều bước thực hiện, nguyên liệu được ngâm tẩm và xử lý. Cuối cùng, sản phẩm được kết hợp với đường, muối, gừng, ớt và các loại gia vị khác để tạo ra các loại xí muội với vị giác đa dạng.
-
Quả mơ thường được sử dụng làm xí muội nhất. Mơ có mùa quả từ giữa tháng 3 đến đầu tháng 4 dương lịch. Đây là thời điểm mơ chín ngon và giá cả phải chăng. Một số loại xí muội phổ biến từ quả mơ là mơ gừng mặn ngọt, mơ dẻo không hạt, mơ xào gừng, mơ cam thảo…
-
Mận có mùa từ tháng 5 đến tháng 6 hàng năm. Xí muội làm từ mận cũng rất được ưa chuộng như mận xào gừng, mận dẻo cay với vị chua ngọt hấp dẫn.
-
Sấu là đặc sản của Hà Nội và cũng là nguyên liệu làm xí muội phổ biến. Có 3 loại xí muội từ sấu được ưa chuộng nhất là sấu xào gừng, sấu ngâm đường và sấu bao tử. Loại xí muội này luôn là món quà tuyệt vời khi bạn đến thăm Hà Nội.
Công dụng tuyệt vời của xí muội
Theo y học cổ truyền, xí muội có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Đây là những công dụng của xí muội:
-
Xí muội rất tốt để trị ho, viêm họng, khản tiếng và khô họng.
-
Xí muội kết hợp với mật ong hoặc gừng giúp điều trị viêm phế quản và ho dai dẳng.
-
Xí muội còn có tác dụng ngăn ngừa giun kim và giun đũa, trị đau bụng do giun.
-
Xí muội trị tiêu chảy, mềm phân lâu ngày.
-
Xí muội còn có khả năng hỗ trợ ngăn ngừa ung thư cổ tử cung.
-
Xí muội ức chế vi khuẩn gây bệnh.
-
Bạn có thể sử dụng xí muội dưới dạng dầu quả mơ để chữa lành vết nứt nẻ và làm bóng tóc. Xí muội cũng có thể được sử dụng để ngâm rượu với các loại thảo dược khác để giải nhiệt.
-
Ngoài ra, xí muội cũng được sử dụng làm món ăn vặt và món mứt thơm ngon trong những dịp lễ, Tết.
Ăn xí muội có tốt không?
Nhiều người rất thích ăn xí muội nhưng có thắc mắc liệu ăn nhiều có tốt không? Trên thực tế, xí muội là một loại thảo dược tốt và không có nhiều tác dụng phụ, trừ trường hợp bạn có dị ứng với thành phần của quả mơ.
Tuy nhiên, những người đang điều trị bệnh hoặc có các vấn đề về sức khỏe như sốt rét, kiết lỵ, hen suyễn, bệnh dạ dày không nên tiêu thụ xí muội hoặc nên hạn chế sử dụng.
Cách làm và bảo quản xí muội an toàn
Cách làm xí muội tại nhà
Nguyên liệu:
- 1kg mận tươi
- 50g vôi bột
- 500 – 600g đường
- Ớt, gừng, cam thảo
Cách làm:
- Mận tươi được phơi cho héo hẳn. Nên phơi mận ở nơi râm mát, tránh ánh nắng mặt trời để tránh mất độ giòn, ẩm và các vitamin có lợi cho sức khỏe.
- Đun nước sôi và cho mận vào, chờ vỏ mận hơi nứt rồi vớt ra để nguội. Sau đó, tiếp tục phơi hoặc sấy khô cho đến khi vỏ mận nhăn lại. Lặp lại quá trình này 3-4 lần cho đến khi vỏ quả chuyển sang màu tím đen.
- Rang vỏ mơ bằng chảo nóng đến khi mơ có màu đồng nhất, sau đó tắt bếp.
- Thêm các gia vị như đường, ớt, muối, gừng để tăng hương vị của xí muội. Tuỳ theo sở thích mà có thể gia giảm độ chua, ngọt, mặn phù hợp.
Bảo quản xí muội
- Để giữ hương vị của xí muội, hãy bảo quản xí muội trong lọ hoặc hộp thủy tinh đậy kín. Đảm bảo những vật dụng này sạch sẽ và khô ráo trước khi để xí muội vào để tránh bị ướt và nấm mốc. Nên tránh bảo quản xí muội ở những nơi có nhiệt độ cao và tránh ánh nắng trực tiếp. Đồng thời, không nên để xí muội trong tủ lạnh vì độ ẩm cao trong tủ lạnh có thể làm mất hương vị và làm xí muội mềm đi. Nếu bảo quản đúng cách, xí muội có thể sử dụng trong khoảng 6-12 tháng.
Kết luận
Trên đây là những thông tin về xí muội, từ nguyên liệu đến cách làm và bảo quản. Với hương vị chua thanh, ngọt dịu từ quả mơ kết hợp cùng các loại gia vị, xí muội đem lại trải nghiệm thú vị và tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn cần sử dụng xí muội một cách hợp lý để có những lợi ích tốt nhất.
